Thánh Phaolô Nguyễn Ngân - Linh mục (1790 - 1840) - Các Thánh Tử Vì Đạo tại Việt Nam

Thánh Phaolô Nguyễn Ngân sinh năm 1790 tại họ Cự Khanh, tỉnh Thanh Hóa, cha của ngài học chung lớp ở tiểu chủng viện với cha Giuse Nguyễn Đình Nghi nên cũng trạc tuổi hoặc lớn hơn một chút.

Sau khi được truyền chức linh mục, cha Ngân được cử đi giúp nhiều giáo xứ. Trong thời gian giúp giáo xứ Phúc Nhạc và các họ giáo dân xung quanh, cha bị ốm phải về Nhà chung Kẻ Vĩnh dưỡng bệnh trong 7-8 năm. Khi bệnh đã khỏi, cha Ngân giúp giáo xứ Trình Xuyên 3 năm rồi xuống giáo xứ Kẻ Báng giúp cha Nghi, bạn học cũ, được 1 năm thì bị bắt giữ.

Trong thời kỳ cấm đạo gay gắt, cha Ngân không dám ở lại nhà xứ mà phải trú ẩn tại các gia đình giáo dân, hôm nay ở đây mai ở nơi khác. Cha cảm thấy rất buồn vì không thể đến với giáo dân cũng như không thể đi giúp các nơi khác được. Đức cha Du khen ngợi cha Ngân là người nhiệt tình, siêng năng làm tròn bổn phận.

Sáng ngày 29 tháng 4 năm 1840, tổng đốc Trịnh Quang Khanh và quan phủ Thiên Bổn đem khoảng 1000 quân đến bao vây làng Kẻ Báng để bắt cha Nghi, cha Ngân và cha Thịnh. Ngày 30 tháng 4 năm 1840, quan bắt được cha Nghi và cha Ngân. Ngày hôm sau, quan bắt được cha Thịnh.

Các cha bị áp giải ra tỉnh giam ở trại Lá, thường gọi là trại quan thượng. Từ ngày 1 tháng 6 đến ngày 7 tháng 6 năm 1840, quan liên tục tra tấn, ép ba cha bước qua thập giá nhưng không thành công.

Ngày 8 tháng 6 năm 1840, quan triệu các cha ra hỏi cung như những lần trước. Cha Nghi trả lời ngắn gọn: "Bẩm ông lớn, chúng tôi xin ông lớn một lát gươm”. Quan tức giận ra lệnh đánh đòn cha Nghi và cha Ngân 40-50 roi. Từ ngày đó, các quan không đòi gọi các cha ra nữa.

Ngày 14 tháng 10 năm 1840, tổng đốc Trịnh Quang Khanh tuyên án tử hình và báo cáo xin vua Minh Mạng phê chuẩn. Nghe tin, các cha cấm mọi người đến thăm, không nói chuyện với ai nữa, chỉ cầu nguyện, xét mình, xưng tội để chuẩn bị cho cái chết.

Khi ra pháp trường ngày 8 tháng 11 năm 1840, ba cha cùng cầu nguyện và lãnh nhận bí tích Giải tội trước khi bị xử trảm. Thầy Sự mang xác cha Ngân về an táng tại làng Kẻ Báng. Cha Nghi được chôn cất bên phải, cha Ngân bên trái bàn thờ.

Linh mục Phaolô Nguyễn Ngân được phong Chân phước vào ngày 27 tháng 5 năm 1900 và được phong Hiển thánh vào ngày 19 tháng 6 năm 1988.