Thánh Martinô Trần Ngọc Thọ - Nông dân (1787 - 1840) - Các Thánh Tử Vì Đạo tại Việt Nam

Thánh Martinô Trần Ngọc Thọ sinh năm 1787 tại làng Kẻ Báng, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Ông tên thật là Nho, còn tên Thọ là tên của người con thứ chín trong gia đình.

Trong công việc thu thuế, ông sống thanh liêm, không nhận hối lộ hay quỵ lụy cấp trên. Ông cũng tự làm ruộng, ươm tơ nuôi tằm để kiếm thêm thu nhập. Những đồng tiền kiếm thêm được, ông dùng để giúp đỡ người nghèo hoặc đóng góp cho công việc chung của làng xứ và giáo xứ. Ông thường dặn dò các con: "Sống công bằng chưa đủ, còn phải có lòng bác ái".

Dưới triều vua Minh Mạng, khi lệnh cấm đạo được thực thi triệt để, gia đình ông vẫn kiên trung giữ đạo, đón linh mục, thầy giảng về nhà và giữ hình ảnh thánh. Khi quan quân phá hủy nhà thờ, nhà nguyện và các cơ sở tôn giáo khác, ông Thọ đứng ra nhận trách nhiệm bảo vệ nhà xứ Kẻ Báng, đưa cả vợ con và dụng cụ nông nghiệp vào trong đó sinh sống để ngăn nhà xứ bị phá hủy.

Sau khi đi viếng thi hài hai vị tử đạo là chánh trương Nguyễn Tiến Đích và lý trưởng Nguyễn Huy Mỹ, ông dặn dò các con: "Nếu Chúa cho Cha được theo gót hai vị ấy, các con hãy vui mừng. Còn nếu các con bị bắt, hãy can đảm giữ vững đức tin".

Ngày 30/5/1840 tại đình làng Kẻ Báng, ông bị bắt vì tội chứa chấp cha xứ. Dưới bóng cây đa sân đình, ông được an ủi khi gặp lại các cha Tạ Đức Thịnh, Nguyễn Ngân, Nguyễn Đình Nghi và ông Trần Ngọc Cỏn. Năm người cùng 20 giáo dân khác bị xiềng xích và áp giải về trại tù Nam Định.

Ngày 08/11/1840, cùng với thánh Gioan Baotixita Trần Ngọc Cỏn, ông chịu án xử trảm quyết tại pháp trường Bảy Mẫu dưới triều vua Minh Mạng. Hài cốt hai ngài được đưa về an táng tại giáo xứ Kẻ Báng.

Ngày 27/5/1900, chứng nhân đức tin Martinô Trần Ngọc Thọ được phong Chân phước và sau đó được nâng lên bậc Hiển thánh vào ngày 19/6/1988.