Thánh Giuse Nguyễn Đình Uyển - Thầy giảng (1775 - 1838) - Các Thánh Tử Vì Đạo tại Việt Nam

Thánh Giuse Nguyễn Đình Uyển sinh năm 1775 tại làng Ninh Cường, tỉnh Nam Định (nay thuộc giáo xứ Ninh Cường, Giáo phận Bùi Chu). Ngài sống đạo đức nhiệm nhặt, gia nhập Dòng Đức Chúa Trời, được cha Nhân chăm sóc, được khấn và mặc áo dòng Ba Thánh Đa Minh.

Ngài Uyển được bổ nhiệm làm trợ tá đắc lực cho Đức cha Henares - Minh, thuộc Giáo phận Đông Đàng Ngoài và được chính thức làm mục vụ nhiều năm tại xứ Tiên Chu.

Vào ngày 29/05/1838, quan tỉnh Hưng Yên đưa quân lính về vây làng Tiên Chu, lục soát tìm bắt đạo trưởng tây dương nhưng không tìm bắt được Đức cha Henares - Minh. Một tên lính thấy ngài Uyển mặc áo dòng Ba Thánh Đa Minh thì trình báo với quan. Thế là ngài bị bắt.

Quan truyền ngài bước qua thập tự giá rồi sẽ tha về nhưng ngài dứt khoát từ chối. Quan quát mắng: “Nếu mày không bỏ đạo, ta sẽ chém đầu!”. Ngài Uyển bình tĩnh trả lời: “Thưa quan lớn, tôi phải được chém chết mới mong được sống lại”. Quan ra lệnh đóng gông và tống ngục ngài.

Tại công đường, quan ra lệnh cho 4 tên lính cầm gông khiêng ngài bước qua Thánh Giá nhưng ngài cố co chân lên để khỏi chạm vào ảnh. Thấy vậy, lính dùng gậy đánh vào hai chân ngài. Trong giây phút đau đớn, ngài tha thiết kêu xin Chúa và Đức Mẹ giúp sức để ngài có thể chịu đựng khổ nhục vững vàng.

Các quan lập án gửi vào kinh như sau: “Nguyễn Đình Uyển, người bản quốc, theo Gia Tô giáo, xưng mình là thầy đạo, đã bị quở trách, tra tấn sửa phạt rất nặng nhiều lần. Song nó bướng bỉnh không chịu quá khoá, nên đáng phải chết. Vì thế, chúng tôi luận cho tên Nguyễn Đình Uyển này phải trảm quyết”.

Khi hay tin, ngài mừng rỡ, ca ngợi Thiên Chúa và chấp nhận uống thuốc chữa bệnh để chờ đợi ngày vinh hiển. Nhưng theo ý Chúa nhiệm mầu, vào ngày 04/07/1838, ngài đã chết trong tù vì bệnh tật, tuổi già và đói khổ để làm chứng nhân cho đức tin, dưới triều vua Minh Mạng.

Ngài Giuse Nguyễn Đình Uyển được phong chân phước vào ngày 27/05/1900 và được tôn phong hiển thánh vào ngày 19/06/1988.