Thánh Emmanuel Lê Văn Phụng - Ông câu họ đạo (1796 - 1859) - Các Thánh Tử Vì Đạo tại Việt Nam

Thánh Emmanuel Lê Văn Phụng sinh năm 1796 tại họ Đầu Nước (Cù Lao Giêng), tỉnh An Giang, thị xã Châu Đốc. Do có tính cách cương trực và nhiệt thành chăm lo việc chung, ông Phụng được giáo dân tin tưởng bầu làm ông Câu họ Đầu Nước (Ông Câu là người cộng tác với Ông Trùm, để đốc xuất công việc).

Nhờ có nhiều đức tài, ông Câu Phụng vận động giáo dân cả họ đạo góp công của để tái thiết nhà thờ họ khang trang và xây nhà cho các dì dòng Chúa Quan Phòng. Ông đã biến họ Đầu Nước thành nơi trú ẩn an toàn cho các thừa sai và linh mục bản quốc.

Ông Câu Phụng mong muốn có linh mục ở lại họ đạo Đầu Nước để phục vụ giáo dân. Trong những dịp lễ lớn, ông tìm mọi cách mời linh mục về làm lễ hay ban bí tích cho người bệnh nặng. Trong thời kỳ dịch bệnh, ông tự lái thuyền đưa linh mục đi khắp nơi ban bí tích cho giáo dân lúc hấp hối.

Do thấy sinh hoạt đạo không gây rối trật tự, quan huyện thường báo trước để ông Câu Phụng có thời gian cất giấu đồ đạo khi có lệnh khám xét.

Tuy nhiên, hai tên cờ bạc là Nên và Miêu đã dòm ngó, phát hiện linh mục Jean Pernot - Định đang lưu trú nhà ông Câu và báo cho quan trấn thủ Châu Đốc biết. Sáng 07/01/1859, lúc hai cha Pernot - Định và Đoàn Công Quý vừa dâng lễ xong thì bị quan quân ập đến bắt. Ông Câu Phụng và 32 giáo hữu bị bắt giải về Châu Đốc. Tại đây, ông Câu vẫn bình thản xác nhận việc che chở các linh mục, bất chấp sự tra tấn và thuyết phục.

Quan trấn Châu Đốc gửi án lên vua Tự Đức xin phép xử tử hình ông Câu vì tội chứa chấp linh mục. Ngày 31/07/1859, ông Câu Phụng cùng linh mục Đoàn Công Quý bị dẫn ra xử tử tại Cây Mẹt, xóm Chà Và. Trước khi chết, ông dặn dò gia đình tha thứ cho kẻ tố cáo và xin được chôn cạnh cha sở. Sau 3 tiếng chiêng, cha Quý bị chém đầu, ông Câu bị thắt cổ. Chiều hôm đó, gia đình được phép đem thi hài ông về chôn trong nhà thờ họ Đầu Nước.

Ông Câu Emmanuel Lê Văn Phụng được nâng lên hàng chân phước ngày 02/05/1909 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.