Thánh Đaminh Vũ (Phan) Đức Trạch - Linh mục (1793 - 1840) - Các Thánh Tử Vì Đạo tại Việt Nam

Dưới thời vua Gia Long, linh mục Đaminh Vũ (Phan) Đức Trạch sinh năm 1793 tại làng Ngoại Vối, tỉnh Nam Định. Ngài sống với cha xứ từ nhỏ và được học đầy đủ chương trình chủng viện. Năm 23 tuổi, ngài được thụ phong linh mục.

Năm sau, với ước nguyện dòng dõi, ngài gia nhập Dòng Đa Minh và tuyên khấn vào ngày 03 tháng 6 năm 1825. Mặc dù mắc bệnh lao phổi, ngài vẫn sống khổ hạnh, chay tịnh và tận tụy thi hành bổn phận. Ngài phụ trách xứ Quần Cống rồi về Lục Thủy điều dưỡng và dạy dỗ các chủng sinh.

Năm 1839, trên đường đi làm việc, ngài bị bắt tại Ngọc Cục và sau đó được bà con giáo dân chuộc về. Từ đó, ngài lưu trú tại nhà ông Lang Thiện và ông Trùm Bảo ở Trà Lũ. Ngày 11 tháng 4 năm 1840, trong lúc thăm viếng các linh mục đồng nghiệp, ngài lại bị bắt và bị đem về phủ Xuân Trường rồi chuyển tiếp đến Nam Định giam giữ.

Tại đây, ngài nhiều lần bị tra tấn, ép buộc khai báo vị trí của linh mục Hermosilla - một thừa sai người Tây Ban Nha mà triều đình cho là người cuối cùng chưa bị bắt. Nhưng ngài kiên quyết từ chối, thậm chí còn mời gọi quan tướng cúi đầu trước Thánh Giá.

Quan tổng đốc nổi giận, ra lệnh lôi kéo ngài đi qua Thánh Giá nhưng ngài nhất quyết không chịu đạp lên dấu thánh đó. Ngày 18 tháng 9 năm 1840, bản án tử hình của vua Minh Mạng tới tay quan Nam Định. Một lần nữa, ngài kiên quyết từ chối cơ hội ân xá cuối cùng để đổi lấy việc bước qua Thánh Giá.

Khi bị điệu ra pháp trường, ngài vui vẻ từ biệt đồng nghiệp đang cùng ngục, hứa hẹn sẽ gặp lại nhau trên thiên đàng. Ngày 18 tháng 9 năm 1840, ngài bị xử trảm tại pháp trường Bảy Mẫu, Nam Định. Thi hài ngài sau đó được đưa về an táng tại chủng viện Lục Thủy.

Linh mục Ðaminh Vũ (Phan) Ðức Trạch được nâng lên bậc chân phước ngày 27-5-1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-06-1988.